İtalya, İsrail’e Silah Satışı Konusunda Tartışıldı

7 Ekim’den itibaren İsrail’in Gazze’ye başlattığı saldırılar uluslararası insan hakları kuruluşları tarafından eleştirildi ve Batılı ülkelerin İsrail’e silah satışını durdurmaları çağrısı yapıldı. Bu çağrılar, geleneksel olarak İsrail ile yakın ilişkilere sahip olan İtalya’da da siyasi tartışmalara neden oldu.

İtalya, İsrail’e silah sağlayıp sağlamadığı konusunda muhalefet tarafından sık sık tartışılsa da Başbakan Giorgia Meloni liderliğindeki sağ koalisyon hükümeti bu iddiaları reddetti. Anayasanın 11. maddesine atıfta bulunan siyasi tartışmalarda, “İtalya’nın saldırı savaşlarına girmesini yasaklayan ve Birleşmiş Milletler kararlarına uygun olmayan durumlarda çatışan taraflara silah satışını yasaklayan” hükümlere vurgu yapılıyor.

Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Antonio Tajani, anayasanın ilgili maddesine atıfla yaptığı açıklamalarda, “7 Ekim 2023’ten bu yana İtalya’nın İsrail’e silah göndermediğini” belirtti. Savunma Bakanı Guido Crosetto ise Mart 2024’te yaptığı açıklamada, “7 Ekim’den sonra İsrail’e silah ihracatı için yeni bir yetki verilmediğini” vurgulayarak Gazze’deki sivil halka karşı herhangi bir kullanımın olmadığını söyledi.

Başbakan Giorgia Meloni, Ekim 2024’te parlamentoda yaptığı konuşmada, Gazze’deki operasyonların ardından tüm yeni silah ihracat lisanslarının askıya alındığını ve hiçbir yeni anlaşmanın uygulanmadığını belirtti. “İtalya’nın tüm yeni lisansları durdurduğunu” vurgulayan Meloni, diğer ülkelerin aksine herhangi bir esneklik göstermediklerini dile getirdi.

MELONİ İSRAİL’E SİLAH SATIŞINI DURDURDU

Uluslararası Siyaset Araştırmaları Merkezi (CeSPI) Türkiye Gözlem Merkezi Koordinatörü Dr. Valeria Giannotta, İtalya hükümetinin İsrail politikasını değerlendirerek, Giorgia Meloni liderliğindeki hükümetin İsrail’e olan tutumunun tartışmalı olduğunu belirtti. Giannotta, Roma ile Tel Aviv arasındaki ilişkilerin ideolojik ve siyasi boyutun yanı sıra güvenlik, savunma ve istihbarat alanlarında da şekillendiğine dikkat çekti.

İtalya’nın savunma tedariki açısından İsrail’in önemli bir partner olduğunu vurgulayan Giannotta, Meloni’nin tutumunu Lübnan’daki çıkarlarını düşünerek gözden geçirdiğini ve İsrail’e silah satışını durdurduğunu ifade etti. Siyasi düzlemde İtalya’nın hala İsrail-Filistin çatışmasında kutuplaşmış bir durumda olduğunu ve muhalefetin hükümeti Tel Aviv’e çok yakın bulduğunu söyledi.

MAURİ, İTALYAN HÜKÜMETİNİN TUTARLI YAKLAŞIMINI DEĞERLENDİRDİ

İtalyan Savunma ve Güvenlik Analisti Paolo Mauri, Savunma Bakanı Crosetto’nun açıklamalarını hatırlatarak, İtalya’nın İsrail’e silah satışı konusunda tutarlı bir tutum sergilediğini belirtti. Mauri, İtalya’nın hem sözleşme yükümlülükleri hem de anayasal hükümler çerçevesinde hareket ettiğini ifade etti.

Mauri, İsrail’e satılan silahlar arasında Alman yapımı MEKO sınıfı dört korveti donatan dört adet 76 mm’lik ‘Super Rapido’ deniz topunun bulunduğunu belirtti. Ancak söz konusu silah sözleşmesinin 2015 yılında imzalandığını ve Gazze’deki olaylardan önce tamamlandığını vurguladı.

İtalya’nın İsrail’e sağladığı T-346 uçakları konusunda yapılan hatalı tanımlamalara da dikkat çeken Mauri, bu uçakların savaş operasyonlarında değil, pilot eğitimi amaçlı kullanıldığını ve zaten İsrail’in muharip uçak filosunun geniş olduğunu ifade etti.